Γραπτή Ερώτηση προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών αλλά και τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατέθεσε ο Βουλευτής Έβρου και Επίτιμος Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ, Αναστάσιος Δημοσχάκης σχετικά με τα αναξιοποίητα φράγματα στον Ν. Έβρου αλλά και προτάσεις για νέα φράγματα.
Συγκεκριμένα από τα πέντε φράγματα που σύμφωνα με την Ελληνική Επιτροπή Μεγάλων Φραγμάτων υπάρχουν στον νομό, χρησιμοποιούνται μόνο τα δύο: το φράγμα Καλύβας-Κομάρων (Δημ. Ενότητα Κομάρων, Δήμος Ορεστιάδας) και το φράγμα στην τοποθεσία Διπόταμος (Δημ. Ενότητα Τραϊανούπολης, Δήμος Αλεξανδρούπολης) και μάλιστα χωρίς να αξιοποιείται το μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Τα υπόλοιπα φράγματα (Λύρας ΙΙ Δ.Ε. Τυχερού, Δήμ. Σουφλίου, Καβησσού Δ.Ε. Φερρών, Δήμ. Αλεξανδρούπολης,και Προβατώνα Δ.Ε. Φερρών, Δήμ.Αλεξανδρούπολης) έχουν παραδοθεί εδώ και μια δωδεκαετία χωρίς να αξιοποιηθούν ποτέ για την αναβάθμιση της ύδρευσης και της άρδευσης, απαξιώνοντας επενδεδυμένο κεφάλαιο από το υστέρημα των Ελλήνων που δεν ‘επέστρεψε’ ακόμα τα οφέλη σε οικισμούς και καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Στην Γραπτή Ερώτηση προτείνεται η ενεργοποίηση των υφιστάμενων φραγμάτων, αλλά κι ο προγραμματισμός κατασκευής νέων φραγμάτων, των οποίων οι μελέτες έχουν προταθεί από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών στον ΠΔΕ 2017 και αφορούν το φράγμα Δερείου (Δημοτική Ενότητα Μ.Δερείου, Δήμος Σουφλίου) και το φράγμα Μάνθειας (Δημοτική Ενότητα Φερρών) προκειμένου να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης κι αξιοποίησης του υδάτινου πλούτου της περιοχής.
Ακολουθεί αναλυτικά η Ερώτηση:
Αλεξανδρούπολη, 16/11/2017
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ: Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: Αξιοποίηση ανενεργών φραγμάτων και κατασκευή νέων στον Ν.Έβρου
Στα πλαίσια της αγροτικής ανασυγκρότησης του νομού προς την κατεύθυνσή της μείωσης του κόστους παραγωγής, της διευκόλυνσης και της διάθεσης των μέσων προς τους αγρότες, προκειμένου να αυξηθεί η αγροτική παραγωγή με χαμηλότερο κόστος, θα πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο της εκμετάλλευσης των ήδη κατασκευασμένων φραγμάτων που υπάρχουν στον νομό.
Τα φράγματα που υπάρχουν στον νομό και εντάσσονται ως μεγάλου ή μεσαίου μεγέθους και έχουν την δυνατότητα εκμετάλλευσης έχουν καταγραφεί από την Ελληνική Επιτροπή Μεγάλων Φραγμάτων και είναι:
| Φράγμα | Δημ.Ενότητα/ Δήμος | Έτος Περάτωσης | Χωρητικ/τα (Χ10^3m3) | Λεκάνη απορροής
(km2) |
Σκοπός |
| Λύρα ΙΙ | Δ.Ε. Τυχερού/ Δ.Σουφλίου | 2003 | 1.500 | 35,00 | Άρδευση |
| Καβησσού | Δ.Ε. Φερρών/ Δ. Αλεξανδρούπολης | 2004 | 1.400 | 13,40 | Άρδευση |
| Προβατώνα | Δ.Ε. Φερρών/ Δ. Αλεξανδρούπολης | 2005 | 870 | 22,00 | Άρδευση |
| Καλύβας-Κομάρων | Δ.Ε. Κομάρων/ Δ. Ορεστιάδας | 2008 | 8.500 | 25,20 | Άρδευση |
| Διποτάμου | Δ.Ε. Τραϊανούπολης/ Δ.Αλεξανδρούπολης | 2005 | 13.000 | 100 | Ύδρευση |
Από τα παραπάνω φράγματα χρησιμοποιείται επικουρικά το φράγμα στην τοποθεσία Καλύβας- Κομμάρων για την άρδευση των αγροτικών εκτάσεων βορείως του ποταμού Άρδα. Το συγκεκριμένο φράγμα διαθέτει προδιαγραφές για να αξιοποιηθεί και ως προς της παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, λύνοντας συνδυαστικά και τον πρόβλημα της ηλεκτροδότησης των ΤΟΕΒ –ΓΟΕΒ, οργανισμοί καταχρεωμένοι στην ΔΕΗ.
Από την άλλη το φράγμα στην τοποθεσία Διπόταμος χρησιμοποιείται από τον Δήμο της Αλεξανδρούπολης για την ύδρευση των δημοτικών διαμερισμάτων του δήμου. Σε σύνολο δηλαδή πέντε φραγμάτων χρησιμοποιούνται μόνο τα δυο και μάλιστα όχι στην πλήρη δυναμική τους.
Εστιάζοντας λοιπόν στην (μη) λειτουργία των υπολοίπων φραγμάτων θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι είναι αντιαναπτυξιακή η αντιμετώπιση της ύπαρξής τους. Είναι αδιανόητο να έχουν κατασκευαστεί εδώ και μια δωδεκαετία περίπου και να μην τους έχουν δοθεί η χρήση για την οποία κατασκευάστηκαν. Όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει γίνει κάποιου είδους συντήρηση στα συγκεκριμένα φράγματα, δεν έχουν αποκατασταθεί τυχόν βλάβες που έχουν υποστεί, οι εγκαταστάσεις τους έχουν λεηλατηθεί και γενικώς έχουν αφεθεί στην τύχη τους. Η κατασκευή αυτών των φραγμάτων έχει γίνει μέσω συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων με συγκεκριμένες δεσμεύσεις ως προς την χρήση τους.
Ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός της χρήσης των συγκεκριμένων φραγμάτων αλλά και ο προγραμματισμός της κατασκευής νέων θα επέφερε σημαντική αλλαγή στην διαχείριση και εκμετάλλευση των αγροτικών εκτάσεων πέριξ αυτών. Για τον Νομό Έβρου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, εκκρεμεί η σύνταξη μελετών για την κατασκευή νέων φραγμάτων για την κάλυψη τόσο των αναγκών ύδρευσης οικισμών όσο και για την άρδευση αγροτικών εκτάσεων. Οι μελέτες αυτές έχουν προταθεί από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στο πρόγραμμα Μελετών του Π.Δ.Ε. 2017 προϋπολογισμού 10.000.000,00€ και αφορούν την :
- Οριστική Μελέτη Φράγματος Δερείου Ν. Έβρου
- Οριστική Μελέτη Φράγματος Μάνθειας Ν. Έβρου
Εάν στις παραπάνω μελέτες προσθέσουμε και παλαιότερες προτάσεις θεσμικών παραγόντων του νομού για την κατασκευή του φράγματος Καζαντζή στη περιοχή Ασπρονερίου (δημοτική ενότητα Μεταξάδων, Δήμος Διδυμοτείχου) το οποίο θα έλυνε προβλήματα ύδρευσης και άρδευσης της ευρύτερης περιοχής διαμορφώνεται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης και αξιοποίησης του υδάτινου πλούτου.
Έχοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω ερωτάσθε:
- Ποιες ενέργειες σκοπεύετε να κάνετε ώστε να δοθεί η χρήση που αρμόζει στα ανενεργά φράγματα.
- Πότε θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες που απαιτούνται προκειμένου να τεθούν σε φάση κατασκευής τα υπόλοιπα σχεδιαζόμενα φράγματα.
Ο Βουλευτής Ν. Έβρου
Αναστάσιος Δημοσχάκης
