ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΟΥΦΛΙΟΥ…….
Κείμενο του Δημήτρη Βραχιόλογλου
Πολυπολιτισμικός ο Δήμος Σουφλίου, αφού τόσο η πόλη, όσο κυρίως ολόκληρη η υπόλοιπη επαρχία του είναι μια περιοχή που ειλικρινά θα την ονόμαζα κοιτίδα πολιτισμού της Θράκης από την αρχαιότητα έως και τις μέρες μας. Μια περιοχή που ακόμα και σήμερα ο ΛαΪκός Πολιτισμός των κατοίκων της-χριστιανών και μουσουλμάνων- ανθεί, υπάρχει και προσφέρεται για έρευνα και καταγραφή. Από τα τριάντα δύο χωριά και οικισμούς του Δήμου Σουφλίου κατέγραψα-στην πολύχρονη ερευνητική μου παρουσία και πορεία -τις εθιμικές και θρησκευτικές συνήθεις των κατοίκων (Χριστιανών και Μουσουλμάνων) των αρκετών από αυτά. Είναι ένας δήμος με πλούσια Ιστορική, Θρησκευτική, Εθιμική και όχι μόνο Παράδοση.
• Χρειάζονται όμως ώρες ολόκληρες για να περιγράψεις την πλούσια πολιτιστική παράδοση τόσο του Σουφλίου όσο και των χωριών του δήμου καθώς και την μεγάλη αγάπη των κατοίκων τους γι αυτήν.
Πλούσια Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ του Δήμου Σουφλίου και καιρός να τη γνωρίσουμε, όσο βέβαια μας επιτρέπει ο χρόνος των 20 λεπτών της εισήγησής μου.Και ξεκινάμε από το ΣΟΥΦΛΙ. Για το πότε χτίστηκε το Σουφλί αλλά και για συνολική ιστορική του διαδρομή σε όλες της περιόδους της ιστορίας του είναι έργο των ιστορικών,ιδιότητα την οποίαν εγώ δεν έχω.
Στους ερευνητές όμως του λαϊκού πολιτισμού δηλ. στους λαογράφους ενδιαφέρει τα μέγιστα η πληθυσμιακή καταγωγή των κατοίκων και η καθημερινή κοινωνική, εθιμική, θρησκευτική ζωή αυτών. Η 14η όμως Μαίου του 1920 είναι σταθμός για την ιστορία του Σουφλίου αλλά και της λοιπής ελληνικής Θράκης, αφού αρχίζει ο μεγάλος αγώνας ανασυγκρότησης πρώτα και ύστερα της προόδου με την υποδοχή χιλιάδων προσφύγων από τις προγονικές τους εστίες. Είναι η περίοδος που η Θράκη τριχοτομείται.
Στη Βόρεια Θράκη (Ανατολική Ρωμυλία), στην Ανατολική Θράκη και στη Δυτική. Η μικρασιατική όμως καταστροφή του 1922 έφερε τα σύνορα με την Τουρκία στον Εβρο ποταμό, με αποτέλεσμα κύμα προσφύγων να κατακλύζει το Σουφλί και την ευρύτερη περιοχή του. Το 1923-24 το Σουφλί αριθμούσε περίπου 14.000 κατοίκους.
Ο τόπος αδυνατεί να θρέψει τόσες ψυχές με αποτέλεσμα οι Σουφλιώτες να μεταναστεύσουν σε όλη την ελληνική επικράτεια .
Οσοι μένουν με τα πενιχρά μέσα που διαθέτουν οργανώνουν το εμπόριό τους, επιδίδονται στις τέχνες, αλλά και στα γράμματα, γι’ αυτό και το Σουφλί είναι γνωστό και σα «δασκαλοχώρι». Ολο αυτό το διάστημα ο λαϊκός πολιτισμός των κατοίκων του περνά από πολλές φάσεις, αλλά αντέχει και διατηρεί όλες τις μορφές του. Και από τότε μέχρι σήμερα οι κάτοικοί του συνεχίζουν να δημιουργούν, να διατηρούν και να εμπλουτίζουν όλες τις μορφές του λαϊκού τους πολιτισμού και το σημαντικότερο μέσα από αυτές να προβάλλεται και να αναγνωρίζεται η πόλη, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Η πρώτη Μαντολινάτα στο Σουφλί δημιουργήθηκε στις αρχές του 1900. Όμως στα μισά περίπου της δεκαετίας του ’60 γνωρίζει τη μεγαλύτερη επιτυχία της, όταν υπό τη διεύθυνση του Κώστα Βογιατζή επιλέγεται ως καλύτερη Μαντολινάτα πανελληνίως και κάνει περιοδεία στις Η.Π.Α. για τέσσερις ολόκληρους μήνες. Η Μαντολινάτα εξακολουθεί να υφίσταται και σήμερα.
• Η εκτροφή του μεταξοσκώληκα αποτελούσε την παραδοσιακή απασχόληση των κατοίκων του Σουφλίου.
Σε όλα τα στάδια εκτροφής του μεταξοσκώληκα και στα επόμενα της επεξεργασίας του η λαϊκή παράδοση έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Και κυρίως στο ξεκλάδωμα δηλ. στο μάζεμα των κουκουλιών από τα κλαδιά. Εδώ χρειάζονται πολλά χέρια και βασίζεται στην αλληλοβοήθεια από συγγενείς και φίλους. Τα κλαδιά μεταφέρονται σε ανοικτό χώρο. Εδώ-οι γυναίκες συνήθως- παίρνουν στα χέρια τους ένα κλαδί συλλέγουν τα κουκούλια με προσοχή, τα τοποθετουν σε καλαμένια ή πλαστικά καλάθια αλλά και ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ συνάμα.
