Αράπηδες – Μπέης Ασπρονεριου!
… ένα έθιμο χρόνων από τους παππούδες μας, με χαρά και ανυπομονησία το περιμένουμε όλοι μας, είναι η ημέρα γιορτής για το χωριό μας, το Ασπρονέρι μας…
“ΜΠΕΗΣ” ΑΣΠΡΟΝΕΡΙΟΥ
ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ
Σας περιμένουμε
Στο Ασπρονέρι όπως κάθε χρόνο, οι νέοι του χωριού αναβιώνουν με μεγάλη επιτυχία το έθιμο του Μπέη. Πλήθος κόσμου παρακολουθεί το παραδοσιακό και πατροπαράδοτο έθιμο, καθώς είναι το μόνο χωριό που εδώ και δεκαετίες δεν έχει σταματήσει καθόλου, ούτε μία χρονιά, να αναβιώνει το έθιμο.
Μια τελετή γονιμότητας της Γης για καλή σοδειά, ένα έθιμο με διονυσιακή καταγωγή και σατυρικά χαρακτηριστικά για τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, με πρωταγωνιστές τον Μπέη (είναι ο τούρκος με την μεγάλη περιουσία που εισπράττει φόρους), τον Κατή (Δικαστής) με τα σατυρικά ρούχα, την μεγάλη μαχαίρα και το υψηλό καλπάκι (καρκατσιούλα) και τον υπόλοιπο θίασο ακολούθων.
Την Καντούνα (γυναίκα του Κατή) που είναι ένας μεσήλικας άντρας του χωριού ντυμένος με τα παραδοσιακά ρούχα των γυναικών του χωριού (φστάνια), τους μποσταντζήδες (εισπράκτορες) που είναι συνήθως οι αρραβωνιασμένοι νέοι εκείνης της χρονικής περιόδου, τους ζητλιαρέους (ζητιάνους) με τον γάιδαρο, τον Γιατρό και την Νοσοκόμα.
Τους Αράπηδες που είναι οι νέοι του χωριού με μαυρισμένα από κάρβουνο το πρόσωπο τους, φορώντας κουδούνια στην μέση τους (μέσα αποτρεπτικά εναντίον των δαιμόνων) χοροπηδούν πάνω κάτω συνέχεια για να κάνουν θόρυβο κρατώντας «τοπούζια» (ξύλινοι φαλλοί) στο χέρι.
Επισκέπτονται όλα τα σπίτια του χωριού για καλή σοδειά και καλή υγεία, με πειράγματα, με «δίκες» στην φάλαγγα και πολλά άλλα κωμικά στοιχεία.
Σε κάθε σπίτι ο Μπέης και η Καντούνα ανοίγουν τις πόρτες στις ξυλόσομπες και ανακάτευαν την φωτιά και τα κάρβουνα με τον μασιά δίνοντας ευχές στους νοικοκυραίους του σπιτιού για υγεία και καλή σοδειά.
Σε κάθε γειτονιά του χωριού οι αράπηδες χοροπηδούν για να ακούγονται δυνατά τα κουδούνια τους και χορεύουν με την συνοδεία γκάιντας και νταουλιού..
«κι του Μπέη τα παλικάρια κάθουντι κι τρών κι πίνουν..κάθιντοι κι τρών κι πίνουν κι το ν΄άλλου χουρατεύουν»
και «παλεύουν» με τους περαστικούς.
Ο «στρατός» του Μπέη καταλήγει στην κεντρική πλατεία όπου γίνεται η παρέλαση και η αναπαράσταση του οργώματος και της σποράς.
Εκεί στο μεσοχώρι οι αράπηδες βρίσκουν την ευκαιρία να παλέψουν και να δικάσουν στην φάλαγγα όσους πάνε να πειράξουν την καντούνα.
Στο τέλος ο Κατής μιλάει στους κατοίκους, χρησιμοποιώντας σατυρικό λόγο, όπου δίνει ευχές για καλή σοδειά και καλή υγεία σε όλους.
Ακολουθεί γλέντι για όλο τον κόσμο που παρακολούθησε το δρώμενο, με συνοδεία παραδοσιακής μουσικής.
