Σαν άλλος μάντης που έδινε σύγχρονους χρησμούς, ο διαπρεπής καθηγητής Δερτούζος έμελλε να παράσχει στην οικουμένη μια συναρπαστικά λεπτομερή προεπισκόπηση της επιστήμης της πληροφορικής που ερχόταν ολοταχώς να αλλάξει τον κόσμο.
Η ψηφιακή τεχνολογία αναπτύχθηκε κάτω από την υψηλή επίβλεψή του και εξελίχθηκε με καταιγιστικούς ρυθμούς, εκείνος παρέμεινε ωστόσο πάντα επίκαιρος, καθώς το όραμά του για ένα ίντερνετ με ανθρώπινο πρόσωπο θα επιβεβαιωνόταν τελικά πολλά χρόνια μετά τη γέννηση του Παγκόσμιου Ιστού.
Αυτό που αποκαλείται σήμερα Web 2.0 και περιλαμβάνει την εξάπλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι η πραγματική συνεισφορά του Δερτούζου στο μέλλον της ανθρωπότητας, αν και οι ψηφιακές «προφητείες» του δεν περιορίζονται εδώ.
Ο Δερτούζος ονειρεύτηκε μια τεχνολογία στην υπηρεσία του ανθρώπου και όχι το αντίστροφο. Ήδη από την εποχή που κάτω από τη μαεστρική μπαγκέτα του γεννιόταν ο Παγκόσμιος Ιστός, ο έλληνας καθηγητής ήταν πάντα δυο βήματα παρακάτω, συλλογιζόμενος το επόμενο βήμα της ανάπτυξης του Διαδικτύου, τον σημασιολογικό ιστό και την έξυπνη αναζήτηση. Ακόμα και το Web 3.0 πατά γερά πάνω στην παρακαταθήκη του μεγάλου Έλληνα!
Το Web 1.0 ένωσε υπολογιστές και αρχεία κάτω από τη διεύθυνση του Δερτούζου. Το Web 2.0 ένωσε ανθρώπους και πλέον οδεύουμε σταθερά για το Web 3.0, την πραγμάτωση του μεγάλου οράματος του Δερτούζου, ως μια παγκόσμια βάση δεδομένων της ανθρώπινης γνώσης στο πλαίσιο των εγκυκλοπαιδιστών Διαφωτιστών.
Ο Δερτούζος ωστόσο δεν ήταν απλώς ένας μεγάλος οραματιστής του κόσμου της πληροφορικής, αλλά και ένας ακούραστος εργάτης της, καθώς συνέβαλε άμεσα στην πραγματοποίηση των οραμάτων του. Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90 εξάλλου η θαυμάσια εφεύρεση του Τιμ Μπέρνερς-Λι, του «πατέρα του Παγκόσμιου Ιστού», θα μπορούσε κάλλιστα να μην είχε καταλήξει πουθενά αν ο Δερτούζος δεν είχε πάρει τις περιβόητες πρωτοβουλίες του.
Για περισσότερο από ένα τέταρτο του αιώνα, ο Δερτούζος στάθηκε δάσκαλος των λαμπρότερων μυαλών της πληροφορικής και έδωσε μορφή και σαφή στόχο στις ιδέες τους. Πότισε ανεξίτηλα τις συνειδήσεις τους με την ανθρωπιστική αγάπη του για το κοινωνικό σύνολο και άφησε πίσω του ένα έργο αξιόλογο και ανεξίτηλο.
«Διαφωτιστή της τεχνολογίας» τον έλεγαν συχνά και πιθανότατα είχαν δίκιο, καθώς το όνειρό του για την εξέλιξη της πληροφορικής ενείχε πάντα την ανθρωπιστική συνιστώσα. «Το ‘‘Tι Μέλλει Γενέσθαι’’ είναι ένας θελκτικός, φανταστικός οδηγός για το μέλλον, ο οποίος βρίθει από βαθιά γνώση. Όποιος συμμετάσχει στην επερχόμενη Πληροφοριακή Επανάσταση -και θα το κάνουμε όλοι μας- πρέπει να ξέρει ‘‘Tι Μέλλει Γενέσθαι’’», έλεγε εξάλλου ο ίδιος ο Μπιλ Γκέιτς για τον έλληνα γκουρού της τεχνολογίας και το περιβόητο σύγγραμμά του.
Καθηγητής σε ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια των ΗΠΑ στον χώρο της έρευνας και ιδιαιτέρως της πληροφορικής, στο περιβόητο ΜΙΤ, ήταν ένας από τους πανεπιστημιακούς της νέας επανάστασης. «Προφήτης» τεχνολογικών εξελίξεων αλλά και επιχειρηματίας, ο Δερτούζος ηγήθηκε της πρωτοποριακής έρευνας σε τεχνολογίες αιχμής και συμβούλευσε τους αρμόδιους για την κατάστρωση της πολιτικής αλλά και πλήθος διευθύνοντων συμβούλων σχετικά με την πορεία και τον αντίκτυπο που θα έχουν οι νέες τεχνολογίες στο μέλλον.
Ο περίφημος διευθυντής του Εργαστηρίου της Επιστήμης των Υπολογιστών του ΜΙΤ από το 1974 ήταν άλλοτε σύμβουλος τόσο του προέδρου των ΗΠΑ όσο και του αντιπροέδρου!
Για τους φοιτητές του δεν ήταν πάντως παρά ένας ψηλόλιγνος ακαδημαϊκός πάντα έτοιμος να εγκαταλείψει την όποια εμπειρία του για να συναντηθεί με την έμπνευση, το καινούργιο και το μέλλον. Ένα μέλλον που κυοφόρησε κι αυτός στον βαθμό που του αναλογούσε…
