Σε ένα άρθρο, μου ζήτησαν να περιγράψω την πραγματικότητα της Ελλάδας σε ότι αφορά την διαχείριση δεσποζομένων και αδέσποτων σκύλων. Τους νόμους και τους κανόνες, αλλά και τις εκπαιδευτικές προτιμήσεις. Όλα όσα κατέγραψα προστέθηκαν στις εμπειρίες άλλων εκπαιδευτών σε όλο τον κόσμο . Μέσα από την εμπειρία και τις γνώσεις μου προσπάθησα όσο καλύτερα να περιγράψω αυτή την πραγματικότητα. Με λίγα λόγια. Όσο το δυνατό, σύντομα.

Ως ιδιοκτήτης σκύλου αρχικά αλλά και ως εκπαιδευτής σκύλων και ιδιοκτήτης ξενοδοχείου σκύλων, έχω το πλεονέκτημα να έχω μια πιο σφαιρική εικόνα του τι συμβαίνει στην Ελλάδα με τα σκυλιά.

Ο τρόπος που επιλέγουμε να υιοθετήσουμε έναν σκύλο είναι είτε από μια συγκεκριμένη ράτσα, είτε κάποιο αδέσποτο από επιλογή ή απλά γιατί βρέθηκε στον δρόμο μας και επιλέξαμε να το σώσουμε. Σε όποια περίπτωση, δεν είναι στα πρώτα σχέδια μας η εκπαίδευση και η γνώση, του πως να το εντάξουμε με αρμονία στην οικογένειά μας.

Εμείς οι ιδιοκτήτες σκύλων, συχνά είμαστε θύματα του ίδιου του ψυχισμού μας και συμπεριφερόμαστε σχεδόν με τον ίδιο τρόπο. Παρερμηνεύουμε τα ένστικτα και τις ανάγκες των κατοικίδιων μας και ενεργούμε με βάση τα δικά μας ένστικτα. Αυτό σημαίνει ότι είτε είμαστε ανεκτικοί, ή υπερευαίσθητοι, αυστηροί ή ακόμα και σκληροί μαζί τους.

Είμαστε κομμάτια μιας κοινωνίας που όλο και περισσότερο νιώθει την ανάγκη να έχει ως συντροφιά ένα κατοικίδιο. Η εικόνα ενός σκύλου στο σπίτι, διαρκώς πλάθεται, αλλάζει, προσαρμόζεται αλλά και συγκρούεται με τις μέχρι τώρα ισχύουσες και ενάντια στις νέες πεποιθήσεις.

Ένας νέος ιδιοκτήτης σκύλου έχει να αντιμετωπίσει δυο βασικά προβλήματα, στην προσπάθειά του να εντάξει το νέο μέλος στην οικογένεια του. Το ένα είναι η αναγκαιότητα της εκπαίδευσής του και το άλλο η μέθοδος που θα ακολουθήσει για να το εκπαιδεύσει. Τις περισσότερες φορές αναγκάζετε να καταφύγει σε έναν εκπαιδευτή αφού τα προβλήματα που συναντά είναι πολλά και δύσκολα μπορεί να τα διαχειριστεί. Πολλά προβλήματα επίσης μπορεί να έχουν προκύψει από μια λάθος μέθοδο εκπαίδευσης. Οι πληροφορίες που θα πάρει από τον περίγυρο, αφού όλοι ξέρουν από σκυλιά, συνήθως τον σπρώχνουν σε λάθη και παρανοήσεις.

Ο νόμος ορίζει ότι κάθε σκύλος πρέπει να περπατάει στη βόλτα με “οδηγό” και κοντά στον ιδιοκτήτη του. Αν ο σκύλος είναι επιθετικός, πρέπει να φοράει επιπλέον και φίμοτρο. Η εικόνα όμως των περισσοτέρων μας αποδείχνει ότι πολύ λίγοι τηρούν τον νόμο. Κάποιοι θα αναρωτηθούν γιατί να έχουμε ένα σκυλί στο λουρί και να το «βασανίζουμε» έτσι στην βόλτα. Ή ακόμα ακόμα περιφρονούν και την προσπάθεια των άλλων να κάνουν ανενόχλητοι μια βόλτα με τον σκύλο τους. Θεωρούν ότι πρέπει να αφήνουν τα σκυλιά να κάνουν «ότι θέλουν και να τα βρούν μεταξύ τους». Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας τακτικής είναι ελεύθερα σκυλιά με φορτικές, επιθετικές και γενικά «ανεπίτρεπτες» συμπεριφορές απέναντι σε άλλα σκυλιά αλλά και ανθρώπους. Ο όρος «ανεπίτρεπτες συμπεριφορές» αναφέρεται πάντα στην αντίθετη από την πραγματική φυσική συμπεριφορά που υιοθετούν τα σκυλιά στο φυσικό τους περιβάλλον , με αυτήν επικοινωνούν μεταξύ τους και είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την επιβίωσή τους.

Στην προσπάθεια να «κοινωνικοποιήσουν» τα σκυλιά τους, κάποιοι ακολουθούν την μέθοδο της «πλημμύρας». Πηγαίνουν σε πάρκα για σκύλους- ή όποιο άλλο πάρκο- ελευθερώνουν τον σκύλο με σκοπό να γνωριστεί με άλλα σκυλιά για να παίξει. Είναι επίσης ένας άλλος τρόπος «για να τα βρεί με τα άλλα σκυλιά». Σκυλιά μεγάλα, μικρά, νεαρά ή μεγαλύτερα σε ηλικία, φιλικά, φοβικά ή και πιθανόν επιθετικά, χωρίς σωστή παρακολούθηση- συνήθως οι ιδιοκτήτες πίνουν καφέ – με λυπηρό αποτέλεσμα – μάχες, ανυπακοή και τραύματα , σωματικά και συμπεριφοριστικά.

Αν πραγματικά κάποιος ιδιοκτήτης δεν τα καταφέρει και λυγίσει στην διαδικασία της συμβίωσής του με τον σκύλο του, ή ακόμα αν για κάποιο άλλο λόγο θα πρέπει να τον αποχωριστεί, δεν υπάρχει κρατική μέριμνα ώστε τα ζώα αυτά να φιλοξενηθούν σε ανάλογες εγκαταστάσεις ώστε να τους δοθεί εκ νέου ή ευκαιρία να υιοθετηθούν από κάποιον άλλον. Έτσι, πολλές φορές, τα ζώα αυτά αφήνονται στον δρόμο, στην τύχη τους.

Ο μεγάλος όμως πληθυσμός των αδέσποτων είναι αποτέλεσμα και της ανεξέλεγκτης αναπαραγωγής των ζώων που βρίσκονται στον δρόμο. Ο νόμος ορίζει ότι τα θηλυκά σκυλιά θα περισυλλέγονται, θα στειρώνονται και θα ελευθερώνονται στο σημείο που βρέθηκαν. Αυτά τα σημεία επιλέγουν κάποιοι να αφήσουν τα σκυλιά τους ελεύθερα με την ελπίδα μιας άλλης τύχης. Στα κέντρα των πόλεων και των μικρών χωριών, όπως επίσης και σε επαρχιακούς δρόμους με συχνή κίνηση. Εκεί εγκαταλείπουν και τα νεογέννητα που τους είναι ανεπιθύμητα ή δεν έχουν βρεί ιδιοκτήτη που να τα πάρει. Και ενώ ο νόμος απαγορεύει την αναπαραγωγή των σκύλων σε ιδιώτες, πολλοί αναπαράγουν τα ζώα τους, είτε από απροσεξία, είτε ηθελημένα αφού πιστεύουν ότι κάποιος θα βρεθεί να τα πάρει, είτε γιατί πιστεύουν ότι για μια φορά στην ζωή τους πρέπει να αναπαραχθούν. Με αυτόν τον τρόπο αναπαράγονται και πολλά ζώα που δεν έχουν κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις υγείας και καταλληλότητας αναπαραγωγής. Πολλά καταλήγουν στον δρόμο.

Την μέριμνα για τα ζώα αυτά έχουν αναλάβει εθελοντές πολίτες. Με ελάχιστες κρατικές χορηγίες, πολύ προσωπική συνεισφορά και εργασία, τα περιθάλπτουν, τα ταΪζουν, τα στειρώνουν και τα φιλοξενούν ως ότου βρούνε νέες οικογένειες- στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Τα καταφύγια ζώων είναι λίγα και γενικά ανοργάνωτα, με συνθήκες που θα τολμούσα να χαρακτηρίσω απαράδεκτες. Πολλοί φιλοξενούν στο σπίτι τους ένα, δυο η και περισσότερα – πολλές φορές και πολλαπλάσια των επιτρεπτών- για να τα περισώσουν. Μια τακτική που σύντομα δυσκολεύει την ζωή και των διασωστών και των διασωθέντων. Αυτοί που τα έχουν διασώσει, όσα και να είναι – υπάρχουν περιπτώσεις που μιλάμε και για τριάντα ζώα – δεν θέλουν να τα αποχωριστούν με την πίστη πως κανένας άλλος δεν θα τα αγαπήσει και δεν θα τα φροντίσει όσο αυτοί.

Το πρόβλημα της διαχείρισης των αδέσποτων στην Ελλάδα είναι μεγάλο. Και ενώ σπάνια τα αδέσποτα έχουν επιθετικές τάσεις, σε περιπτώσεις που σχηματίζουν ομάδες, μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα, σε άλλα δεσποζόμενα( αφού και οι δυο κατηγορίες ζώων έχουν προνόμια να διαφυλάξουν) αλλά και σε ανθρώπους. Το γεγονός αυτό έχει γίνει πολλές φορές λόγος διαμάχης μεταξύ φιλόζωων και απλού κόσμου. Ο νόμος δεν ξεκαθαρίζει και δεν διαφυλάττει την προστασία ούτε των μεν ούτε των δε. Αφήνετε έτσι η ευθύνη στα χέρια των πολιτών.

Γενικότερα θα έλεγα ότι αυτό που λείπει από την πραγματικότητα της Ελλάδας είναι η γνώση, πρώτα των αρμόδιων αρχών, αυτών δηλαδή που ορίζουν τους νόμους, όσο και των ιδιοκητών αλλά και όλων όσων ασχολούνται εθελοντικά με την φροντίδα των αδέσποτων.

Πολλά βήματα έχουν γίνει, πολλά έχουν αλλάξει. Πολλά ακόμα πρέπει να γίνουν. Για όλους εμάς που ζούμε και εργαζόμαστε καθημερινά με τα σκυλιά, υπάρχει ένα μέλλον, που πρέπει να φτιάξουμε καλύτερο.

Tου Δημοσθένη Μουμιάδη

πηγή: kynagon.gr