«Αγωνιούν οι αγρότες του Έβρου για την άρδευση των
καλλιεργειών τους»
Κύριοι Υπουργοί,
Τον έντονο προβληματισμό τους εκφράζουν οι αγρότες του Νομού Έβρου, καθώς η διακρατική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας – Βουλγαρίας για την παροχή νερού από τη γείτονα χώρα προς τη χώρα μας, μέσω του φράγματος του ποταμού Άρδα στο Ορτάκιο, λήγει στις 9 Ιουλίου και μολονότι πήρε μια μικρή παράταση, εντούτοις δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουν αν θα είναι σε θέση να συνεχίσουν να αρδεύουν απρόσκοπτα τα χωράφια τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι με τη διακρατική συμφωνία η χώρα μας εξασφαλίζει 186 εκατομμύρια κ. μ. νερό για την άμεση άρδευση πλέον των 200.000 στρεμμάτων των χωραφιών στον Έβρο και την έμμεση άρδευση άλλων 100.000 στρεμμάτων. Επιπροσθέτως, ενισχύει σημαντικά τον υδροφόρο ορίζοντα και την ύδρευση της περιοχής και αφήνει σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα αναντικατάστατο. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα σοβαρά προβλήματα που εμφανίζουν τα άλλα δύο, εντός ελληνικής επικράτειας φράγματα, αυτά της Καλύβας στα Κόμαρα και της Κεφαλής (Θεραπειού), δημιουργούν μεγάλη αναστάτωση και αβεβαιότητα στους παραγωγούς. Πιο συγκεκριμένα, όπως πληροφορούμαστε από τα ηλεκτρονικά δημοσιεύματα, το φράγμα Καλύβα στα Κόμαρα παραμένει αναξιοποίητο λόγω διαρροών, με συνέπεια η χώρα μας να στερείται πολύτιμους υδάτινους πόρους για τον υδροφόρο ορίζοντα, την άρδευση και το Δέλτα του Έβρου, ενώ προκύπτει και μεγάλο πρόβλημα στη συντήρηση του φράγματος Κεφαλής (Θεραπειού), που αποτελεί το βασικό έργο για την άρδευση των καλλιεργειών του Τριγώνου. Όπως καταγγέλλουν οι αγροτικοί σύλλογοι στα σχετικά δημοσιεύματα που αφορούν στο φράγμα Θεραπειού, οι πόρτες του φράγματος κινδυνεύουν να μπλοκάρουν λόγω έλλειψης συντήρησης, υπάρχουν μεγάλες διαρροές στους αγωγούς και υπάρχει υποστελέχωση της αρμόδιας υπηρεσίας που μετά τη συνταξιοδότηση του υπεύθυνου υπαλλήλου δε φρόντισε για την αντικατάστασή του. Όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς, απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων, προκειμένου να αποφύγουμε τις θλιβερές συνέπειες τόσο στη μείωση του αγροτικού κεφαλαίου όσο και στην οικονομία της χώρας, από την ελλειπή άρδευση των καλλιεργούμενων εκτάσεων στην περιοχή, η οποία κατά κύριο λόγο στηρίζεται στη γεωργία, αλλά και να αποφύγουμε την ερημοποίησή της, εξαιτίας της αναπόφευκτης μείωσης των εργατικών χεριών, καθώς είναι ζωτικής σημασίας για τη χώρα μας η παραμονή του ντόπιου πληθυσμού εκεί.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
- Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε, προκειμένου να ανανεωθεί άμεσα η διακρατική συμφωνία Ελλάδας – Βουλγαρίας για τη διοχέτευση νερού στη χώρα μας από τη δεύτερη με σκοπό την απρόσκοπτη άρδευση του νομού;
- Ποιες πρόκειται να είναι οι παρεμβάσεις σας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προαναφερόμενα προβλήματα στα Φράγματα Καλύβα και Κεφαλής (Θεραπειού), ώστε με τη σειρά τους να συμβάλλουν στην ενίσχυση των αρδευόμενων περιοχών;
Ο ερωτών Βουλευτής
ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΠΑΡΗΣ
Απάντηση στην υπ’ αριθ. 5302/26-6-2024 Ερώτηση
Σχετικά με την παραπάνω Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Π. Παπαδάκης, σας πληροφορούμε τα εξής:
Όπως είναι γνωστό, η ικανοποίηση των αναγκών των καλλιεργειών σε νερό εξαρτάται σε πολλές περιοχές, κυρίως της Βορείου Ελλάδας, από τα διακρατικά ύδατα.
Η Ε.Ε. θέσπισε την Οδηγία Πλαίσιο 2000/60 αναφορικά με τις αρχές διαχείρισης των υδάτων και την ανάλυση των επιπτώσεων στις ανθρώπινες δραστηριότητες από τη χρήση των υδάτων. Ειδικότερα για τις κοινές λεκάνες απορροής, συνιστά την κατάρτιση και υλοποίηση σχεδίων από κοινού διαχείρισης των διακρατικών υδάτων των λεκανών απορροής ποταμών.
Ως εκ τούτου, η διαχείριση και η προστασία των διακρατικών υδάτων πρέπει να είναι πλήρως εναρμονισμένη με το ισχύον Ευρωπαϊκό θεσμικό Πλαίσιο, με στόχο τη μεγιστοποίηση της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανταποκρίθηκε άμεσα στις εκκλήσεις των φορέων που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή της λεκάνης απορροής του ποταμού Άρδα, με την διαβίβαση απόψεων και επισημάνσεων επί του θέματος και την ενεργό συμμετοχή σε σχετικές συναντήσεις, στο πλαίσιο της εξεύρεσης λύσης στο ζήτημα της συμφωνίας για τη διαχείριση των υδατικών πόρων του ποταμού Άρδα.
Δεδομένου ότι η γεωργία για την Ελλάδα αποτελεί σημαντικό τομέα της εθνικής οικονομίας, τόσο σε ποσοστό επί του Α.Ε.Π. όσο και σε ποσοστό επί της συνολικής απασχόλησης, η ελληνική αντιπροσωπεία, μέσω της διπλωματικής οδού και των επαφών των συναρμόδιων Υπουργείων με τα αντίστοιχα όργανα της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, επιδιώκει την υπογραφή μίας νέας Διακρατικής Συμφωνίας, που να διασφαλίζει πλήρως τα συμφέροντα των Ελλήνων αγροτών. Σημειώνεται ότι, έχει ήδη υποβληθεί για διαβούλευση, από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σχέδιο Μνημονίου Συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, σχετικά με ένα διμερές πλαίσιο συνεργασίας για τον ποταμό Άρδα.
Επισημαίνεται ότι επισπεύδον είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Καθώς και το Υπουργείο Εξωτερικών για το ευρύτερο πλαίσιο της διαχείρισης της συμφωνίας.
Σε ότι αφορά στη συντήρηση των φραγμάτων της περιοχής, το ΥπΑΑΤ, στο πλαίσιο του Εθνικού Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης ΤΠΑ 2021-2025 μπορεί να χρηματοδοτήσει αποκλειστικά τις ανειλημμένες υποχρεώσεις Εγγειοβελτιωτικών Έργων του παρελθόντος , λόγω περιορισμένου προϋπολογισμού.
Ωστόσο, στο πλαίσιο του ΣΣΚΓΠ 2023-2027, περιλαμβάνεται η παρέμβαση Π3-73-1.1 «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων» με προϋπολογισμό 353.602.942€. Η παρέμβαση αυτή και ειδικότερα η Δράση 2: «Έργα ταμίευσης και αρδευτικών δικτύων για νέα έργα υποδομών
– 2 –
εγγείων βελτιώσεων» δύναται να χρηματοδοτήσει εγγειοβελτιωτικά έργα που περιλαμβάνουν και έργα ταμίευσης, όπως τα προτεινόμενα έργα.
Η αρμόδια Διεύθυνση Εγγείων Βελτιώσεων και Εδαφοϋδατικών Πόρων του ΥΠΑΑΤ, εν αναμονή έκδοσης σχετικής Πρόσκλησης για την προαναφερόμενη δράση από την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης, συλλέγει αιτήματα ανά την επικράτεια.
Αναμένεται η έκδοση της Πρόσκλησης εντός του 2024, μετά το καλοκαίρι. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα μπορούν να υποβάλουν προς ένταξη τις προτάσεις τους, οι οποίες θα αξιολογηθούν και θα μοριοδοτηθούν. Απαραίτητη προϋπόθεση να είναι διοικητικά ώριμες.
Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης να υποβάλει τη δική της πρόταση.
Κατόπιν των ανωτέρω, προτείνεται όπως η Περιφέρεια προχωρήσει σε τεχνικές μελέτες για την αποκατάσταση των δύο φραγμάτων που διαχειρίζεται και να προωθήσει ολοκληρωμένη πρόταση στο ΥΠΑΑΤ για να ελεγχθεί η δυνατότητα χρηματοδότησής της από την προαναφερόμενη δράση του ΣΣΚΓΠ, όταν ανοίξει η σχετική πρόσκληση.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ